กฎหมายแรงงานที่ควรรู้สำหรับผู้ประกอบการ SME

บทความนี้จะพาทุกท่านทำความรู้จักกับกฎหมายแรงงานที่สำคัญที่ผู้ประกอบการ SME ควรทราบ เพื่อการบริหารธุรกิจอย่างถูกต้องตามกฎหมายและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับพนักงาน

หัวข้อ

กฎหมายแรงงานที่ควรรู้สำหรับผู้ประกอบการ SME

1. การจ้างงานและสัญญาจ้าง

สัญญาจ้างคืออะไร?

สัญญาจ้างคือข้อตกลงระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง โดยลูกจ้างตกลงทำงานให้นายจ้างและนายจ้างตกลงจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้าง สัญญาจ้างอาจทำเป็นหนังสือหรือด้วยวาจาก็ได้ แต่แนะนำให้ทำเป็นหนังสือเพื่อป้องกันปัญหาในอนาคต

สิ่งที่ควรระบุในสัญญาจ้าง

วันเริ่มจ้างงาน
ตำแหน่งงานและหน้าที่ความรับผิดชอบ
อัตราค่าจ้างและวิธีการจ่ายค่าจ้าง
วันและเวลาทำงาน
วันหยุด วันลา และสวัสดิการต่างๆ
ระยะเวลาทดลองงาน (ถ้ามี)
เงื่อนไขการเลิกจ้าง

2. ค่าจ้างและค่าตอบแทน

อัตราค่าจ้างขั้นต่ำ

ผู้ประกอบการต้องจ่ายค่าจ้างไม่ต่ำกว่าอัตราค่าจ้างขั้นต่ำตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งอาจแตกต่างกันในแต่ละจังหวัด

การจ่ายค่าจ้าง

ต้องจ่ายอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง
กรณีเลิกจ้าง ต้องจ่ายค่าจ้างภายใน 3 วันนับแต่วันเลิกจ้าง
การจ่ายค่าจ้างต้องเป็นเงินไทย เว้นแต่ได้รับความยินยอมจากลูกจ้างให้จ่ายเป็นเงินตราต่างประเทศ

ค่าล่วงเวลาและค่าทำงานในวันหยุด

ค่าล่วงเวลาในวันทำงานปกติ: ไม่น้อยกว่า 1.5 เท่าของค่าจ้าง
ค่าทำงานในวันหยุด: ไม่น้อยกว่า 2 เท่าของค่าจ้าง
ค่าล่วงเวลาในวันหยุด: ไม่น้อยกว่า 3 เท่าของค่าจ้าง

3. เวลาทำงานและวันหยุด

เวลาทำงานปกติ

งานทั่วไป: ไม่เกิน 8 ชั่วโมงต่อวัน และไม่เกิน 48 ชั่วโมงต่อสัปดาห์
งานที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพและความปลอดภัย: ไม่เกิน 7 ชั่วโมงต่อวัน และไม่เกิน 42 ชั่วโมงต่อสัปดาห์

วันหยุดที่ต้องจัดให้ลูกจ้าง

วันหยุดประจำสัปดาห์: อย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 วัน
วันหยุดตามประเพณี: ไม่น้อยกว่า 13 วันต่อปี
วันหยุดพักผ่อนประจำปี: ไม่น้อยกว่า 6 วันทำงานสำหรับลูกจ้างที่ทำงานติดต่อกันครบ 1 ปี

4. การลาประเภทต่างๆ

ลาป่วย

ลูกจ้างมีสิทธิลาป่วยได้เท่าที่ป่วยจริง
นายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างไม่เกิน 30 วันทำงานต่อปี
กรณีลาป่วยตั้งแต่ 3 วันขึ้นไป นายจ้างอาจขอใบรับรองแพทย์ได้

ลาคลอด

ลูกจ้างหญิงมีสิทธิลาคลอดได้ไม่เกิน 98 วัน
นายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างไม่น้อยกว่า 45 วัน

ลากิจ

เป็นการลาเพื่อธุระจำเป็น
การจ่ายค่าจ้างขึ้นอยู่กับข้อตกลงระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง

5. การเลิกจ้าง

การบอกกล่าวล่วงหน้า

ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าอย่างน้อย 1 รอบการจ่ายค่าจ้าง
หากไม่บอกกล่าวล่วงหน้า ต้องจ่ายค่าจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้า

ค่าชดเชย

ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าชดเชยเมื่อถูกเลิกจ้างโดยไม่มีความผิด ดังนี้:

ทำงาน 120 วัน แต่ไม่ครบ 1 ปี: ค่าจ้าง 30 วัน
ทำงาน 1 ปี แต่ไม่ครบ 3 ปี: ค่าจ้าง 90 วัน
ทำงาน 3 ปี แต่ไม่ครบ 6 ปี: ค่าจ้าง 180 วัน
ทำงาน 6 ปี แต่ไม่ครบ 10 ปี: ค่าจ้าง 240 วัน
ทำงาน 10 ปี แต่ไม่ครบ 20 ปี: ค่าจ้าง 300 วัน
ทำงาน 20 ปีขึ้นไป: ค่าจ้าง 400 วัน

6. การประกันสังคม

การขึ้นทะเบียนนายจ้าง

ต้องขึ้นทะเบียนภายใน 30 วันนับแต่วันที่มีลูกจ้างคนแรก
ต้องขึ้นทะเบียนผู้ประกันตน (ลูกจ้าง) ภายใน 30 วันนับแต่วันที่รับลูกจ้างเข้าทำงาน

การจ่ายเงินสมทบ

นายจ้าง ลูกจ้าง และรัฐบาลร่วมจ่ายเงินสมทบเข้ากองทุน
อัตราเงินสมทบฝ่ายละ 5% ของค่าจ้าง (อาจมีการเปลี่ยนแปลงตามประกาศ)
ต้องนำส่งเงินสมทบภายในวันที่ 15 ของเดือนถัดไป

7. ความปลอดภัยในการทำงาน

หน้าที่ของนายจ้าง

จัดสถานที่ทำงานและสภาพแวดล้อมให้ปลอดภัย
จัดหาอุปกรณ์ความปลอดภัยให้เพียงพอ
ให้ความรู้ด้านความปลอดภัยแก่ลูกจ้าง
จัดให้มีการตรวจสุขภาพประจำปีตามที่กฎหมายกำหนด

กรณีเกิดอุบัติเหตุ

แจ้งการประสบอันตรายต่อสำนักงานประกันสังคมภายใน 15 วัน
จัดทำรายงานการเกิดอุบัติเหตุ
ปรับปรุงมาตรการความปลอดภัยเพื่อป้องกันการเกิดซ้ำ

ข้อแนะนำสำหรับผู้ประกอบการ

ศึกษากฎหมายแรงงานอย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากอาจมีการเปลี่ยนแปลง
จัดทำเอกสารที่เกี่ยวข้องให้ครบถ้วน เช่น

สัญญาจ้าง
ทะเบียนลูกจ้าง
เอกสารการจ่ายค่าจ้าง
บันทึกเวลาทำงาน
เอกสารการลา

ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเมื่อมีข้อสงสัย เช่น

นักกฎหมายแรงงาน
สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน
สำนักงานประกันสังคม

สร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับพนักงาน

สื่อสารนโยบายและกฎระเบียบให้ชัดเจน
รับฟังความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ
แก้ไขปัญหาอย่างเป็นธรรม

การปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานอย่างถูกต้องจะช่วยให้ธุรกิจของท่านดำเนินไปได้อย่างราบรื่น ลดความเสี่ยงในการถูกฟ้องร้อง และสร้างความไว้วางใจจากพนักงาน หากมีข้อสงสัยประการใด สามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่สำนักงานของเรา