ฐานภาษีของนิติบุคคล (บริษัทจำกัด / ห้างหุ้นส่วน) ในประเทศไทย

ทำความเข้าใจเรื่องฐานภาษีเพื่อการวางแผนภาษีที่มีประสิทธิภาพสำหรับเจ้าของธุรกิจ

🔍 คำจำกัดความของ “ฐานภาษี”

ฐานภาษี (Tax Base) คือ มูลค่าของรายได้หรือกำไรสุทธิที่ใช้เป็นเกณฑ์ในการคำนวณภาษีที่นิติบุคคลต้องชำระให้แก่กรมสรรพากร โดยฐานภาษีของนิติบุคคลในประเทศไทยจะพิจารณาจาก กำไรสุทธิ ตามหลักเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนด ซึ่งจะเป็นจุดเริ่มต้นของการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคล (Corporate Income Tax)

🏢 ประเภทของนิติบุคคลที่เกี่ยวข้อง

ในบริบทของประเทศไทย นิติบุคคลที่มีหน้าที่เสียภาษีจากฐานภาษี ได้แก่:

• บริษัทจำกัด (Limited Company)
  
• บริษัทมหาชนจำกัด (Public Company Limited)
  
• ห้างหุ้นส่วนจำกัด (Limited Partnership)
  
• ห้างหุ้นส่วนสามัญที่จดทะเบียน (Registered Ordinary Partnership)
  
• นิติบุคคลต่างประเทศที่มีรายได้จากประเทศไทย
  

บทความนี้จะเน้นไปที่บริษัทจำกัดและห้างหุ้นส่วนจำกัดเป็นหลัก เนื่องจากเป็นรูปแบบธุรกิจยอดนิยมของผู้ประกอบการในไทย

💡 หลักการคำนวณฐานภาษีของนิติบุคคล

1. รายได้รวม (Total Revenue)

รายได้จากการดำเนินธุรกิจ เช่น:

• รายได้จากการขายสินค้า
  
• รายได้จากการให้บริการ
  
• รายได้จากดอกเบี้ย เงินปันผล หรือกำไรจากการลงทุน
  

2. หักต้นทุนขายและค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง (Deductible Expenses)

ค่าใช้จ่ายที่หักได้ต้องเป็นค่าใช้จ่ายที่ เกี่ยวข้องโดยตรงกับการประกอบธุรกิจ เช่น:

• ต้นทุนสินค้า
  
• ค่าเช่า
  
• ค่าจ้างและเงินเดือน
  
• ค่าเสื่อมราคา (Depreciation)
  
• ดอกเบี้ยเงินกู้ยืมเพื่อธุรกิจ
  
• ค่าการตลาดหรือค่าใช้จ่ายในการขาย
  

3. กำไรสุทธิตามบัญชี (Accounting Profit)

คือ รายได้รวม หัก ค่าใช้จ่ายทั้งหมด
✳︎ หมายเหตุ: กำไรสุทธิตามบัญชีไม่ใช่ตัวเลขสุดท้ายที่ใช้คำนวณภาษีโดยตรง

4. การปรับปรุงทางภาษี (Tax Adjustments)

ปรับปรุงรายการที่ ไม่สามารถหักได้ทางภาษี เช่น:

• รายจ่ายต้องห้ามตามมาตรา 65 ตรี
  
• ค่าปรับทางกฎหมาย
  
• รายจ่ายส่วนที่เกินเกณฑ์ที่กำหนด
  

5. กำไรสุทธิเพื่อเสียภาษี (Net Profit for Tax Purpose)

ผลลัพธ์จากการปรับปรุงภาษีเรียกว่า “ฐานภาษี” หรือ “กำไรสุทธิทางภาษี” ซึ่งใช้คูณกับอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคล

🧾 อัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลในประเทศไทย

ประเภทธุรกิจ	รายได้ต่อปี	อัตราภาษี
บริษัทจำกัด / ห้างหุ้นส่วนจำกัด (SMEs)	≤ 3,000,000 บาท	ยกเว้นภาษี
	> 3,000,000 – 30,000,000 บาท	15% ของกำไรสุทธิ
	> 30,000,000 บาท	20% ของกำไรสุทธิ
บริษัทขนาดใหญ่ (Non-SME)	ไม่จำกัดรายได้	20% ของกำไรสุทธิ

หมายเหตุ: บริษัทจะถือเป็น SME ได้ต่อเมื่อมีทุนชำระแล้วไม่เกิน 5 ล้านบาท และมีรายได้ไม่เกิน 30 ล้านบาทต่อปี

🧮 ตัวอย่างการคำนวณฐานภาษี

บริษัท A จำกัด มีข้อมูลดังนี้:

• รายได้รวม: 10,000,000 บาท
  
• ค่าใช้จ่ายที่หักได้: 7,000,000 บาท
  
• รายจ่ายต้องห้าม: 200,000 บาท
  

ขั้นตอน:

1. กำไรสุทธิตามบัญชี = 10,000,000 – 7,000,000 = 3,000,000
   
2. บวกกลับรายจ่ายต้องห้าม = 3,000,000 + 200,000 = 3,200,000
   
3. ฐานภาษี = 3,200,000 บาท
   
4. คำนวณภาษี (บริษัทไม่ใช่ SME) = 3,200,000 × 20% = 640,000 บาท
   

📌 ข้อควรระวังในการคำนวณฐานภาษี

1. แยกรายจ่ายต้องห้ามออกจากค่าใช้จ่ายปกติ
   
2. ตรวจสอบสิทธิประโยชน์ทางภาษี เช่น การหักค่าเสื่อมราคาแบบเร่งรัด
   
3. อย่าลืมหักภาษี ณ ที่จ่าย (ภงด 3 /53) อย่างถูกต้อง
   
4. การนำขาดทุนสะสมมาหักลดย้อนหลังได้ไม่เกิน 5 ปี
   

✅ วิธีวางแผนภาษีให้ถูกต้องและประหยัด

• ใช้ ที่ปรึกษาทางภาษี หรือ สำนักงานบัญชี ที่มีประสบการณ์
  
• จัดทำบัญชีอย่างเป็นระบบและตรงตามหลักเกณฑ์
  
• ประเมินรายได้และต้นทุนล่วงหน้าเพื่อลดภาษีอย่างถูกต้องตามกฎหมาย
  
• พิจารณาใช้สิทธิ BOI หรือเขตเศรษฐกิจพิเศษ หากเข้าเงื่อนไข
  

🔚 สรุป

ฐานภาษีของนิติบุคคล เป็นหัวใจของการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคล การทำความเข้าใจองค์ประกอบของรายได้ ค่าใช้จ่าย และการปรับปรุงทางภาษี จะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถวางแผนภาษีได้อย่างถูกต้องและประหยัดในระยะยาว ทั้งนี้ การปรึกษาผู้เชี่ยวชาญและทำบัญชีอย่างรัดกุมเป็นปัจจัยสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม

ติดต่อเรา

• สถานที่ : 1239/144 หมู่บ้าน เดอะ มิราเคิล ซอยเพชรเกษม 63
• เบอร์โทร : 082-441-6529
• Email : pm.audit.acc@gmail.com
• LINE : @pmac
• เว็บไซต์ : pmaccounting.net